I had a terrible and constant low frequency whistle noise coming out of my bass pedalboard; even if the guitar is completely turned down. I solved my problem by plugging individual power adapters into problematic pedals.

Detecting the Source of the Noise

Rig hum can have many reasons. Three most significant reasons are; guitar pickup hum, ground loops and power issues.

My bass has split coil pickups, so guitar pickups couldn’t be the source of the noise. Besides; the hum was still there even when I turned the guitar down. So, the bass wasn’t guilty.

Ground loop could have been the reason; however, the hum started after I added some new pedals (not before).

Therefore, I suspected that there was a power issue. The fact that my pedals wouldn’t start up before blinking on and off for a while reinforced that idea.

Detecting Guilty Pedals

For this test, I removed each and every pedal from my pedalboard, and plugged my guitar in directly. No noise / hum at all. Good.

Afterwards, I started adding pedals one by one. Eventually, I discovered that 3 EHX pedals were the source of the hum: Pitch Fork, SuperEgo and Freeze.

When I power any of those pedals individually via my Joyo Power Supply 2, they add up a little hum. Powering all of them end up producing a powerful hum.

Solving the Problem

I figured out that there was nothing wrong with the pedals. The only problem was; the power supply didn’t agree with the power demands of the pedals.

I disconnected those pedals from the power supply completely, and powered them through their original individual power adapters.

Wham! The hum disappeared. My rig went dead silent.

I figured that I needed a larger multi outlet for my pedalboard now; but it is a small price to pay for rig silence.

Using batteries instead of power adapters is also an agreeable solution, but I don’t want to worry about batteries going dead in the middle of some gig.

I talk about diminishing returns on multiple posts about bass prices. I would like to explain what it means. Basically; “diminishing marginal return” means that the difference you get per $ decreases dramatically after a certain price point.

I would expect the quality difference between a 500$ bass and a 2.000$ bass to be much greater than the quality difference between a 2.000$ bass and a 6.000$ bass.

In other words; I would expect a 2.000$ bass to have a much higher quality than a 500$ bass. However; a 6.000$ bass wouldn’t differ that much from a 2.000$ bass.

After a certain point, we can’t even speak about a “better” bass, but we can speak about a “different” bass which is not necessarily better or worse than the cheaper one.

Makes sense, right?

My Fodera vs Fender Custom Shop comparison provides a “case in point” demonstration of diminishing returns. Both have their strengths and weaknesses, but none can be considered absolutely “better” than the other.

Eğer gitarınızdan dip gürültüsü geliyorsa, bunun genelde iki sebebi olabilir: Manyetikleriniz veya bulunduğunuz mekanın elektrik sistemi. Bu yazıda, bu problemleri inceleyip olabilecek çözümleri tartışacağız.

Manyetik Kaynaklı Gürültü

Single Coil bir gitar manyetiğinin içerisinde, tek yöne doğru sarılmış bir bobin bulunmaktadır. Bu bobin soldan sağa doğru sarıldıysa +100 polaritede, sağdan sola doğru sarıldıysa -100 polaritede olacaktır.

Manyetiğiniz, radyo antenlerine benzer bir şekilde, havadan yayılan elektromanyetik frekansları algılamaktadır. Eğer odanızda elektromanyetik dalga yayan hiçbir cihaz yoksa ve elektrik tesisatınız da temizse, Single Coil manyetiğinizi hiçbir dip gürültüsü olmadan kullanabilirsiniz.

Ancak; sahneye çıktığınızda işler değişir. Mekanda; buzdolabı, ışık sistemi, ekranlar, vb cihazlar bulunacak ve elektromanyetik dalga yayacaktır. Gitar manyetiğiniz bunlara maruz kaldığında; hiçbir nota vurmasanız bile bir dip gürültüsü yaymaya başlar.

Farklı yönlere dönerek elektromanyetik dalgaların gitarınıza çarpmamasını sağlayabiliyorsanız ve konser boyunca o yönde çalabilecekseniz, sorunu basit bir şekilde çözebilirsiniz. Ancak; bu yöntemin işe yaramayacağı pek çok durum olabilir.

Humbucker manyetikler, bu tarz bir dip gürültüsüne sahip değildir. Bilmeyenler için; Humbucker manyetikler iki Single coil manyetiğin aynı anda çalıştığı bir manyetik türüdür. Humbucker içerisindeki manyetiklerden biri soldan sağa (+100), diğeri ise sağdan sola (-100) sarıldığı için, birbirlerinin polaritesini sıfırlar ve elektromanyetik dalgalardan etkilenmez hale gelirler. Humbucker tonlarını seviyorsanız, Single Coil yerine Humbucker manyetik tercih ederek manyetik kaynaklı dip gürültüsüne sonsuza dek veda edebilirsiniz.

Telecaster veya Jazz Bass gibi iki Single Coil manyetiğe sahip gitarların da manyetikleri genelde ters sarılmıştır (biri soldan sağa, diğeri sağdan sola). İki manyetiği aynı anda etkinleştirerek Humbucker efekti yaratabilir ve dip gürültüsünden kurtulabilirsiniz. Aynısı, Stratocaster gitarların Neck + Mid veya Bridge + Mid şeklindeki ara pozisyonları için de geçerlidir.

Precision Bass‘ta ise Split Coil bir manyetik bulunur. Yani; ikiye bölünmüş tek bir manyetik vardır ve bu parçalar yine birbirinin aksi yönünde sarılmıştır. Humbucker mantığına sahip bu Single Coil manyetik sayesinde, gürültüsü önlenmiş olur. Bu mantığı takip eden ve geliştiren Aguilar, kendi içinde iki zıt sarıma sahip ama Single Coil özelliği taşıyan Jazz Bass manyetikleri üretmektedir. Başka gitarlara yönelik benzer manyetikler üreten başka firmalar da var elbette. Bu tarz manyetikleri tercih ederek; hem Single Coil sound’u alabilir hem de dip gürültüsünü kesebilirsiniz.

MusicMan, HS modellerinde Single Coil manyetiğin yanına bir de Ghost Coil manyetik eklemektedir. Bu manyetik, gövdenin içine gizlidir ve herhangi bir ses üretmez. Tek görevi, Single Coil manyetiğe ters sarımlı bobini ile Humbucking etkisi yaratmak ve dip gürültüsünü kesmektir. Ghost Coil barındıran bir gitar tercih ederek veya gitarınızı modifiye ettirip bir Ghost Coil ekleterek bu çözümü uygulayabilirsiniz.

Lakland 55-02 modellerinde, her bir manyetik Split Coil olarak sarıldığından, hangi manyetik kombinasyonunu seçerseniz seçin dip gürültüsü gelmemektedir.

Ancak; Humbucker, Split Coil veya Ghost Coil çözümlerinin her biri, ton değişikliği anlamına gelmektedir. Vintage Single Coil Sound’undan mümkün mertebe feragat etmek istemiyor ancak yine de dip gürültüsünü kesmek istiyorsanız, o halde yardımcı pedal kullanmayı önerebilirim.

Önerebileceğim ilk pedal, Electro Harmonix’in Hum Debugger pedalı. Bu pedal, manyetiğinizin dip gürültüsünü tespit ederek 60 Hz civarındaki dip gürültüsünü EQ modifikasyonuyla devreden çıkarır ve sisteme temiz bir ses gitmesini sağlar. Forumlarda bu pedalı kullanan bazı kişiler gitarlarının tonunu değiştirdiğini, bazıları değiştirmediğini, bazıları ise ton değişikliğinin (özellikle mix içerisinde) gözardı edilebileceğini söylüyor. Ben bas gitarımda pek bir ton değişikliği hissettiğimi söyleyemem, gayet memnundum.

Bir diğer pedal türü ise, Noise Gate olabilir. Pek çok marka Noise Gate pedalı üretmektedir. Bu pedalların özelliği, belli bir Volume seviyesinin altındaki sinyali sisteme hiç göndermemektir. Bu sayede; gitarı çalmadığınızda, görece düşük bir ses seviyesinde olan dip gürültüsü sisteme gitmeyecektir. Çalmaya başladığınızda dip gürültüsü de sisteme gidecek, ancak kendi notalarınızın Volume’ünün çok altında kaldığından izleyici bunu muhtemelen hissetmeyecek / duymayacaktır. Noise Gate’in dezavantajı ise; dinamik bir çalıma sahipseniz, görece sessiz çalmak istediğiniz notaları da kesme riskidir.

Elektrik Kaynaklı Gürültü

Bu ikinci tarz dip gürültüsü, gitarınızın manyetiği ile doğrudan ilişkili değildir. Daha ziyade, mekandaki elektrik altyapısı ve topraklama ile ilgilidir.

Türkiye’deki prizlerde iki soket bulunur. Bunlardan biri elektrik, diğeri topraktır.

İdeal durumda; elektrik sistemine bağlı tüm cihazların elektrik / toprak polaritesi aynı olmalıdır. Ancak; pozitif ve negatif polariteye sahip cihazları aynı altyapıya bağladığınızda; elektrik ve toprak savaşmaya başlar. Bu savaş, hoparlörlere dip gürültüsü olarak yansıyacaktır.

Bu problemi elimine etmenin yolu, cihazları sırayla fişten çekerek problemi neyin yarattığını anlamaktan geçer. Problemli cihaz vazgeçilebilir bir cihaz ise, konser sırasında fişe takmayarak veya (varsa) alternatif bir tesisata takarak problemi çözebilirsiniz.

Bazı DI Box / amfilerde “Ground Switch” diye bir düğme bulunur. Bu düğme, cihazın polaritesini ters çevirmektedir. Tesisattaki cihazların Ground Switch’ine basarak polaritelerini çevirmeyi deneyebilirsiniz. Pek çok örnekte, dip gürültüsünü bu şekilde hallettim.

Güç Kaynağı Sebebiyle Gürültü

Bazen, Pedalboard üzerindeki güç kaynağı ile pedallar arasında bir uyumsuzluk varsa dip gürültüsü olabilir. Bunu nasıl çözdüğümü How I Got Rid of Pedalboard Noise yazımda paylaştım.

“You can’t hold no groove if you ain’t got no pocket” (Victor Wooten)

Gelen sorular üzerine; enstrüman çalarken metronom tutturmak hakkında ufak bir kılavuz hazırlamak istedim.

Hızlanıp yavaşlamadan sabit bir hızda çalabilmek, müzisyenliğin önemli kriterlerinden biridir. Bu görev daha çok vurmalı çalgılara yüklense de, aslında gruptaki herkes zamanı tutturmaktan sorumludur.

Bu iş, “Inner Clock” denen içsel bir kasa dayalıdır. Bu kas, aynen spor gibi, egzersiz yaptıkça güçlü kalır, yapmadıkça zayıflar. Diğer bir deyişle; sabit hızda çalabilme egzersizleri sürekli yapılmalıdır.

Bu konuda farklı seviyeler vardır. Bazı kişilerde bu kas o kadar gelişmiştir ki, herhangi bir metronom kaynağı olmadan sabit hızda çalabilir. Bazıları tek başına zamanı tam tutturamaz; ancak metronom klikleri üzerine sabit hızda çalabilir. Bazıları metronom kliklerini tutturamaz, ancak bir davulcu veya altyapı üzerine çalıyorsa biraz dalgalanmakla birlikte zamanı tutturabilir. En çok çalışmaya ihtiyaç duyanlar ise, sabit davul / altyapıya rağmen dalgalanma yaşayanlardır.

Peki; bu içsel kasımızı nasıl geliştireceğiz?

Bu işin ilk adımı, metronom ile çalışmaktır. Metronomu (mesela) 90 BPM gibi sabit bir hıza ayarlayıp, sevdiğimiz bir motifi bu klikleri dinleyerek çalabiliriz. Hızlandığımız veya yavaşladığımız noktalarda tekrar metronoma döneriz. Bu şekilde, beyin metronomla senkron olma konusunda eğitilir ve yukarıda bahsettiğimiz kas kuvvetlenmeye başlar. Bu egzersiz, 90 BPM’den farklı hızlarda da yapılmalıdır elbette.

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte, “Inner Clock” kasını geliştirecek yardımcı uygulamalar da çıktı tabii. Bu konuda örnek olarak Time Guru adlı uygulamayı verebilirim (başka uygulamalar da var).

• iOS için: https://itunes.apple.com/us/app/time-guru-metronome/id421929034?mt=8
• Android için: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.adambellard.timeguru&hl=en_GB

Bu uygulama; standart bir metronomun işini yapmanın yanı sıra, metronom vuruşlarının arasında belirleyeceğiz oranda boşluk da bırakabiliyor. Örneğin; “90 BPM’de metronom ver, ancak %50 boşluk bırak” diyebiliyoruz. Bu şekilde, metronomu “TIK TIK TIK TIK TIK TIK TIK TIK TIK TIK TIK TIK” şeklinde duymak yerine “TIK TIK TIK (boş) (boş) TIK TIK (boş) TIK (boş) (boş) TIK” şeklinde duyuyoruz.

Bu da, bizi metronom üzerine çalmaktan metronom olmadan da çalabileceğimiz bir noktaya taşımış oluyor. Beyin; sadece iki vuruş arasında değil, boşluklar üzerinden de senkronize olmaya alışmaya başlıyor. Uzun vadede boşluk oranını arttırarak, herhangi bir metronom kaynağına ihtiyaç duymadan zamanı tutturabileceğimiz bir noktaya yaklaşabiliriz.

Ancak; yürümeden koşmamak lazım. Önce altyapı üzerine sallanmadan çalabilmeli, akabinde metronomla sallanmadan çalabilmeli, ondan sonra bu boşluk bırakma egzersizlerine başlamalıyız.