Fazlasını Yapmak

Teslimiyetin bir diğer şekli; bir hükmü dar – geniş uygulama imkanı bulunduğunda geniş olanı tercih etmektir. Zira; okuduğumuz hükmün arkasındaki hikmeti anladığımızdan emin olamayız. Zamanla Anlaşılan Ayetler bölümünde de ele aldığımız gibi; bazı ayetlerin hikmeti çağlar sonra ortaya çıkmaktadır.

Bu konuya örnek olarak; münafık olma konusunu inceleyelim. Din kapsamı ele alınarak; ikiyüzlü davranan kişilerin adeta lanetlendiği ve cehennemin en alt katında olacakları konusunda hüküm olduğunu görüyoruz.

Peki, ya din kapsamı dışında kalan konular? İnsanlar din konusunda içi dışı bir davrandıklarında, diledikleri diğer konularda ikiyüzlü olabilecekler mi? Diğer konularda ikiyüzlü olmak, Kuran-ı Kerim’e uygun bir yaşam çerçevesinde mümkün müdür? Başka konularda ikiyüzlü davranan biri, genel davranış alışkanlığını üçkağıt ve riya yönünde geliştirerek uzun vadede Kuran-ı Kerim’e aykırı davranmaya başlayabilir mi?

Yoksa; din konusunda içi dışı bir olduktan sonra, günaha girmemek kaydıyla başka konularda samimiyetsiz olmanın herhangi bir hükmü yok mudur?

Bu noktada kendini garantiye almak isteyen biri; dar anlamı tercih etmek yerine geniş anlamı tercih edecektir. Birinci önceliği ve en büyük özeni din konusuna göstermenin yanı sıra, diğer tüm konularda da içi dışı bir ve samimi davranmaya gayret edecektir. Tüm samimi iyi niyetine rağmen (samimiyet şart) dikkatinden kaçak durumlar için ise Allah’ın affına sığınacaktır.

Geniş düşünme kavramı ile, Kuran-ı Kerim’e (haşa) ek yaparak yeni farzlar icat etmek arasında ince bir çizgi vardır, buna da dikkat etmek lazım. Kendi ahiretimizi garantiye almak için kendi tercihimizle fazla yaptığımız şey, belki de nafile ibadet statüsünde olup aslında farz olmayabilir. Bunu başkalarına zorunlulukmuş gibi lanse etmek, bizi aşağıdaki duruma düşürebilir.

“Allah adına yalan söyleyenden ve kendisine geldiğinde, doğruyu yalanlayandan daha zalim kimdir? Doğruları inkar edenlerin cehennemdeki kalacakları yer, en uygun yer değil midir?” (39:32)

Bu yüzden; fazladan yaptıklarımızı başkaları gördüğünde veya duyduğunda, bunu kendi tercihimiz doğrultusunda böyle yaptığımız konusunda net olmakta fayda var.